19 Praktische tips voor reizen door Raja Ampat in Indonesië

De schoonheid van Raja Ampat is met geen pen te beschrijven. Deze afgelegen archipel telt meer dan 1.500 eilanden, die grotendeels onbewoond zijn. Niet voor niets staat het bekend als ‘Het laatste paradijs op aarde’. Elk eiland is een paradijs op zich, met weelderige jungle, witte stranden en adembenemende koraalriffen vol leven. Reizen door Raja Ampat gaat net even wat anders dan op andere reisbestemmingen en vergt wat meer voorbereidingen. Wist je dat er bijvoorbeeld geen restaurants of winkels op de eilanden te vinden zijn? Zodra je onderstaand artikel met praktische tips en handige weetjes hebt gelezen, ben je overal van op de hoogte en kan je reis naar Raja Ampat beginnen!

#1 De beste en slechtste reistijd voor Raja Ampat

Raja Ampat ligt op de evenaar en heeft een tropisch klimaat met hoge temperaturen en het hele jaar door kans op korte maar stevige tropische regenbuien. In tegenstelling tot veel andere delen van Indonesië, is de winter de beste periode om Raja Ampat te bezoeken. De beste reistijd start in oktober en duurt tot en met april, waarbij november tot en met maart de allerbeste maanden zijn. In deze maanden regent het minder vaak, staat er minder wind, is de zee kalmer en is het zicht onderwater het beste. Voor snorkelen, duiken en reizen tussen de eilanden zijn deze maanden dus perfect. Het weer in Raja Ampat blijft onvoorspelbaar en ook tijdens deze maanden zal er gegarandeerd af en toe een tropische regenbui vallen, maar de zon laat zich ook veel zien. Wildlife spot je het beste tussen oktober en april. Walvissen, dolfijnen en reuzenmanta’s zwemmen in de wateren van Raja Ampat in deze periode. Voor het spotten van manta’s heb je vanaf januari tot en met februari de grootste kans.

In de maanden juni tot en met september kan de zee ruiger zijn vanwege de zuidoostelijke moesson en sterke wind. Dit maakt het reizen tussen de eilanden lastiger en het zicht onderwater slechter. Deze maanden kun je dus beter vermijden in Raja Ampat.

#2 De weersvoorspellingen kloppen nooit in Raja Ampat

Kijk vooral niet naar de weersvoorspellingen want deze kloppen nooit in Raja Ampat. Volgens de voorspellingen stormt het elke dag maar in de praktijk zijn dat hele lokale en vaak korte buien. Dit heeft met meerdere factoren te maken, waaronder de vele microklimaten en de ligging dicht bij de evenaar. Door de vele eilanden en bergen zijn er verschillende microklimaten. Je ziet vaak een of meerdere stormen in de verte, waarvan je denkt dat het zeker jouw kant op komt, maar uiteindelijk valt er geen druppel. Raja Ampat ligt in een gebied met complexe oceaanstromingen en warme zeestromen, wat plotselinge regenbuien en stormen veroorzaken. Daarnaast zijn er weinig weerstations in Raja Ampat, omdat het zo afgelegen ligt en het een erg groot gebied is. Dit maakt het lastiger om betrouwbare weersvoorspellingen te doen. Je kunt dus beter de weersvoorspelling loslaten en met het uur kijken wat het weer brengt!

#3 Hoe reis je naar Raja Ampat?

Raja Ampat ligt afgelegen en om er te komen moet je een behoorlijke reis afleggen. De reis ziet er als volgt uit;

  1. Vanaf Jakarta, Bali of Makassar neem je het vliegtuig naar Sorong.
  2. In Sorong stap je in een taxi naar de haven. De taxi zet je af bij het ticketkantoor waar je tickets voor de ferry kunt kopen naar Waisai. Dit kantoor opent een uur voordat de ferry vertrekt. Let goed op of je voldoende wisselgeld terugkrijgt want ze willen je hier nogal eens voor de gek houden. De ferry vertrekt dagelijks om 09:00 en 14:00.
  3. De ferry van Sorong naar Waisai doet er ongeveer twee uur over. Er zijn reguliere- en VIP tickets. Het prijsverschil is klein en het VIP ticket is aan te raden omdat deze ruimte airconditioning en aangewezen stoelen heeft. Ook is er een toilet aan boord.
  4. Bij aankomst in Waisai loop je naar het toerismekantoor waar je je moet registreren en entree voor het nationale park moet betalen. Hier staat vaak een lange rij die erg langzaam gaat, dus het is handig als je niet helemaal als laatste aankomt.
  5. In Waisai neem je vervolgens een kleine boot naar een van de eilanden. Laat je accommodatie weten hoe laat je aankomt en vraag of ze je kunnen ophalen zodat de boot al klaar staat wanneer je aankomt. Wij dachten dit ter plekke te kunnen regelen en moesten daardoor uren wachten op een pick-up.

#4 Hoe reis je tussen de eilanden?

Als je een reis door Raja Ampat maakt, zal je heel waarschijnlijk verschillende eilanden bezoeken. Tussen de eilanden vaar je met een traditionele longboat. Dit zijn smalle boten die wat weg hebben van een grote kano. De boten hebben een of twee motoren en er passen vaak niet meer dan zes personen in. Reddingsvesten of een radio ontbreken altijd. Gelukkig zijn de golven in Raja Ampat meestal niet groot (mits je tussen oktober en april reist) en hebben de lokale kapiteins veel ervaring op zee. Is de motor kapot? Dan repareren ze hem ter plekke, ook al dobber je op zee. De bootjes hebben meestal geen dak, dus bescherm jezelf goed tegen de zon tijdens het varen.

De boottochten kan je ter plekke bij je accommodaties regelen. Reserveer bij aankomst in je accommodatie de boot naar je volgende bestemming. Houd er rekening mee dat de boottochten aan de prijzige kant zijn. Je moet vaak een lange afstand afleggen van meerdere uren en de kapitein moet ook nog helemaal terug varen, zonder passagiers. Voor een tocht van 1,5 tot 2 uur betaal je al snel 1.300.000 IDR / 70 EUR. De prijs is altijd per boot en dus niet per persoon. Daardoor kun je veel geld besparen als je de boot met andere reizigers kunt delen. Via Raja Ampat Boat Sharing Requests Spreadsheet worden routes gedeeld zodat je mogelijk boten kunt delen met andere reizigers.

Tip: Probeer een reisdag te combineren met een snorkelstop. Vaak kost je dit niet veel extra en zo maak je de reis extra leuk.

#5 Stel je in op back to basic leven

Raja Ampat ligt afgelegen en de lokale bevolking leeft er eenvoudig. Het grootste gedeelte van de dag is er geen elektriciteit, geen stromend water en al helemaal geen wifi. Er zijn geen wegen, supermarkten of restaurants op de eilanden te vinden. De accommodaties zijn zeer eenvoudig en zijn vaak enkel voorzien van een bed, een klamboe, een ventilator en een hangmat. De sanitaire voorzieningen zijn bij de meeste accommodaties ook vrij basic. Sommige accommodaties beschikken over een normaal toilet en een douche, maar bij andere vind je alleen een hurktoilet en een grote ton water met een pannetje om je mee te douchen.

#6 Pas ook je hygiëne standaard aan

Als het gaat over hygiëne op Raja Ampat, dan kunnen we je snel vertellen dat het niet voldoet aan de westerse standaard. De kamers zijn vaak wel goed schoon, maar de sanitaire voorzieningen zijn op zijn zachtst gezegd niet zo fris. Het is natuurlijk per accommodatie verschillend, maar het kan geen kwaad om extra hygiëne doekjes mee te nemen en je erop in te stellen dat de hygiëne standaard hier heel anders is.

#7 Neem je niet-organische afval mee terug naar Waisai

Het zal je niet verbazen als we schrijven dat er op de eilanden van Raja Ampat geen afvalverwerkingssysteem is. Wat doen ze met al het plastic afval van het toenemende aantal reizigers die hun eigen snacks meenemen? De enige manier om van het afval af te komen is door het te verbranden. Al het afval wordt verbrand op de stranden en hierdoor belandt er heel veel microplastic in de zee. Om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk plastic moet worden verbrand, is het nodig om alles wat je meeneemt naar de eilanden ook weer mee terug te nemen. Neem daarom één of twee lege vuilniszakken mee naar Raja Ampat en neem je afval weer mee terug naar Waisai.

#8 Neem voldoende contant geld mee

Er zijn geen geldautomaten in Raja Ampat en je kunt vrijwel nergens met je creditcard betalen. Dat betekent dus dat je voorafgaand aan je reis voldoende contant geld moet opnemen. We raden je aan om dat te doen voordat je naar Sorong vliegt, zodat je dit niet daar nog hoeft te doen. Hoeveel geld je mee moet nemen is afhankelijk van hoeveel tours je onderneemt, hoeveel eilanden je bezoekt en hoeveel dagen je in Raja Ampat verblijft. Het is slim om ruim te rekenen, want er is niets vervelender dan zonder geld op zo’n mooie plek te zijn. De accommodaties kun je wel vooraf betalen.

Geld pinnen in Indonesië: Houd er rekening mee dat je een daglimiet hebt. Verhoog tijdelijk je opnamelimiet of pin meerdere dagen achter elkaar het maximale bedrag dat je kunt opnemen.

#9 Je eet wat de pot schaft in Raja Ampat

Accommodaties in Raja Ampat bieden meer dan alleen een slaapplek. Aangezien er geen restaurants op de eilanden zijn, zijn er bij elke overnachting drie maaltijden inbegrepen. Dit betekent dat je dagelijks bij je homestay aanschuift en eet wat de pot schaft. Gelukkig hebben ze een heerlijke lokale keuken in Papua, die vooral bestaat uit rijst, groenten, ei, tofu, tempeh of vis en smaakvolle sauzen. Vlees staat zelden op het menu, omdat er geen dieren worden gehouden en de dichtstbijzijnde supermarkt ver weg is. Bij de meeste homestays eet je samen met alle andere gasten aan een lange tafel.

Bij de meeste homestays stelt het ontbijt niet erg veel voor. Denk aan een zoet ontbijt, vaak een boterham met chocoladepasta, een cakeje of een paar gefrituurde bananen. Ben je gewend aan een uitgebreid ontbijt, dan is het slim om proteïne bars mee te nemen. Sowieso is het fijn om snacks mee te nemen voor tussendoor. Koffie, thee en water zijn onbeperkt verkrijgbaar bij alle homestays.

Ben je veganist, vegetariër of heb je een voedselallergie? Meld dit dan vooraf aan je homestay. Omdat vis en vlees weinig op het menu staan, zul je in Raja Ampat als vegetariër niet snel een probleem hebben.

Kijktip: Het zeeleven wereldwijd staat onder enorme druk, en ook de prachtige wateren rond Raja Ampat blijven niet gespaard. Voor wie meer wil begrijpen over de bedreigingen voor onze oceanen, is de documentaire Seaspiracy op Netflix is een must-see. Deze onthullende documentaire laat zien hoe grootschalige visserij en menselijke activiteiten het delicate ecosysteem van de zee verstoren. Een indrukwekkende eyeopener voordat je afreist naar een van de laatste onderwaterparadijzen ter wereld.

#10 Berg je snacks altijd goed op

Alle bungalows op Raja Ampat zijn gemaakt van palen, planken en palmbladeren en zijn gedeeltelijk open. Wanneer je je snacks in de bungalow laat liggen, komen daar bijna gegarandeerd ratten of ander ongedierte op af. Bij de meeste homestays hebben ze plastic bakken waar je je snacks in kan opbergen. Deze liggen vaak niet standaard in de bungalow, dus vraag er even naar. Is dit er niet dan kun je met een touw je zak snacks ophangen aan het plafond.

#11 Religie en cultuur in Raja Ampat

De inwoners van Raja Ampat behoren tot verschillende etnische groepen zoals de Biak, Maya en Ambel. Naast het Indonesisch, de officiële taal, spreken ze ook hun eigen lokale talen en dialecten. De meeste mensen in Raja Ampat zijn christelijk, maar traditionele animistische overtuigingen spelen nog steeds een rol in de cultuur. In deze oude tradities heeft de natuur een diepe spirituele betekenis. Muziek en dans zijn belangrijk in het dagelijks leven en bij ceremonies. Lokale instrumenten, zoals trommels en bamboefluiten, begeleiden traditionele dansen zoals de “yospan”, een energieke dans die vaak wordt uitgevoerd bij ceremonies. Hoewel het christendom, de Indonesische regering en het groeiende toerisme invloed hebben op de cultuur van Raja Ampat, zetten veel gemeenschappen zich in om hun tradities te behouden. De uitdaging ligt in het vinden van een balans tussen modernisering en het bewaren van hun unieke identiteit.

Tip: Zondag is een rustdag in Raja Ampat, waarop veel inwoners naar de kerk gaan. Bij veel homestays zijn tours of boottochten naar andere eilanden op zondag niet of slechts beperkt mogelijk. Houd hier rekening mee bij het plannen van je reis. Voor de locals is het lastig om gasten teleur te stellen, maar idealiter nemen ze deze dag vrij. Op Batanta geldt zaterdag als rustdag in plaats van zondag.

#12 De gevaren in Raja Ampat

Wij willen je absoluut geen angst aanpraten, maar we moeten het toch even hebben over de gevaren van reizen in Raja Ampat. Het is goed om je te beseffen dat je op de eilanden ver weg bent van professionele medische hulp. De grootste gevaren in Raja Ampat zijn giftige dieren. Een van de gevaarlijkste dieren zijn steenvissen, een van de giftigste vissen ter wereld. Steenvissen liggen goed gecamoufleerd en ingegraven in het zand, verscholen tussen dode koralen of stenen. Op hun rug hebben ze scherpe stekels met klieren die extreem krachtig gif kunnen injecteren wanneer je erop stapt. Het gif veroorzaakt intense pijn, zwelling, verlamming, en in ernstige gevallen hartfalen of ademhalingsproblemen. Zonder medische hulp kan een steek fataal zijn. Hoe je een steek kan voorkomen? Draag altijd waterschoenen of sandalen als je door het water loopt. Daarnaast leven er in de mangroves zoutwaterkrokodillen die tot wel 7 meter lang kunnen worden. Ze zijn gevaarlijk voor de mens omdat ze erg territoriaal zijn. Kom je te dichtbij, dan is de kans groot dat je aangevallen wordt. Zwem daarom nooit in de buurt van mangroves tenzij de locals aangeven dat het veilig is.

Raak daarnaast nooit koraal of een dier aan in de zee. Koraal dat je aanraakt kan sterven door de bacteriën die op je handen zitten en zeedieren kunnen ziek worden. Ook voor je eigen veiligheid is het beter om onderwater niets aan te raken, want er leven veel giftige dieren zoals de blauwgeringde octopus die niet groter is dan je duim maar toch een dodelijke steek kan geven.

Infecties voorkomen: Als laatste is het slim om zoveel mogelijk te voorkomen dat je wondjes krijgt op je voeten en enkels. Krap daarom niet aan je muggenbulten. Wondjes kunnen in de tropen slecht genezen en een bacteriële infectie heb je snel te pakken. Dat is vaak alleen met antibiotica weer te genezen.

#13 Let op voor stromingen in Raja Ampat

Een ander groot gevaar is de sterke stroming. De stromingen in Raja Ampat zijn berucht en tegelijkertijd de reden waarom de onderwaterwereld er zo rijk is. De stromingen brengen veel voedsel mee waar het zeeleven van profiteert. Raja Ampat ligt in de zogeheten Coral Triangle, een gebied waar enorme hoeveelheden water zich door smalle doorgangen persen. Stromingen kunnen door hoogteverschillen in de zeebodem van zacht tot extreem sterk variëren tussen enkele tientallen meters afstand. De stroming wordt sterk beïnvloed door de getijden en de maancyclus. Rond de volle en de nieuwe maan is de stroming op zijn sterkst. Stroming kan ontzettend gevaarlijk zijn en is iets om altijd alert op te zijn wanneer je gaat snorkelen of duiken.

#14 Mis geen enkele zonsondergang

Geloof ons als we zeggen dat je nooit een zonsondergang in Raja Ampat wilt missen. De zonsondergangen zijn er namelijk spectaculair! Door de hoge luchtvochtigheid zijn de kleuren extra sterk. Dat in combinatie met het mooie landschap, de vele grote wolkenpartijen en de reflectie in het water, zorgen voor perfecte plaatjes.

#15 Vergeet niets belangrijks in te pakken met onze paklijst

Als je je rugzak gaat pakken voor Raja Ampat, zal je net even wat andere spullen moeten meenemen dan voor andere bestemmingen. Omdat Raja Ampat zo afgelegen ligt, zijn er heel wat dingen die handig zijn om mee te nemen. Wij hebben alle benodigdheden opgeschreven in een handige paklijst voor Raja Ampat.

#16 Koop een lokale simkaart van Telkomsel

Telkomsel is momenteel de enige provider met internetverbinding in Raja Ampat. Alle andere providers en e-sims werken er niet of nauwelijks. Koop daarom een lokale simkaart in Indonesië zodat je contact kunt hebben met je geboekte accommodaties. Verreweg de meeste homestays hebben geen wifi. Heb je geen simkaart van Telkomsel, dan heb je dus geen internet gedurende je verblijf in Raja Ampat. Maar zeg nou eerlijk, wie heeft er internet nodig op zo’n plek als deze?

#17 Duiken in Raja Ampat

Raja Ampat is een van ‘s werelds beste duikbestemmingen. Als je van plan bent te gaan duiken, zijn er een aantal zaken om rekening mee te houden. Het is belangrijk om te weten dat je, als je verblijft bij een homestay die tevens een eigen duikschool heeft, je niet bij een andere duikschool mag duiken. Je bent dan dus gebonden aan de duikschool van je homestay zolang je daar verblijft. Reserveer daarnaast altijd je duiken een aantal dagen van tevoren, zeker in het hoogseizoen tussen december en maart.

Ook is het belangrijk om te weten dat duiken in Raja Ampat vrij uitdagend is. Veel duiklocaties hebben sterke stromingen. Veel duikplekken vereisen daarom duikervaring en op sommige plekken moet je jezelf bijvoorbeeld met een rifhaak vastzetten omdat de stroming zo sterk is. Heb je geen of nauwelijks duikervaring dan is het ook mogelijk om te duiken bij makkelijkere duiklocaties. Het is slim om bij een PADI-gecertificeerde duikschool te duiken en aan te geven bij je duikinstructeur dat je een beginner bent. Je wordt dan goed begeleid tijdens de duik.

#18 Neem iets extra’s mee naar de eilanden

Eerder dit artikel schreven we al dat het lokale leven op Raja Ampat eenvoudig is. De lokale bevolking leeft er met weinig spullen en daarom kan het heel leuk zijn om iets extra’s mee te nemen zoals een volleybal of beach tennisrackets. Zo namen wij een frisbee mee en hebben we met de kinderen van onze homestay heel wat uurtjes gefrisbeed. Uiteindelijk hebben we de frisbee aan hen gegeven, waar ze heel blij mee waren. Ook iets lekkers voor honden is leuk om mee te nemen en maak je de viervoeters heel blij mee.

#19 Reserveer voorafgaand aan je reis de accommodaties

Raja Ampat is geen handige bestemming wanneer je op de bonnefooi wilt rondreizen. Het is daarom slim om je accommodaties vooraf te reserveren want het aanbod is beperkt en zeker in het hoogseizoen is veel op het laatste moment niet meer beschikbaar. Datzelfde geldt voor je duiken. Andere tours zoals snorkelen, vogelen of hiken hoef je niet vooraf te reserveren. Ook de boottochten van het ene eiland naar het andere kun je ter plekke regelen met uitzondering van de boot van Waisai naar je eerste eiland. Het is handig om deze enkele dagen van tevoren vast te leggen via je homestay.

Tip: Wij hebben de mooiste homestays in Raja Ampat voor je op een rij gezet zodat je makkelijk kunt kiezen. Het toerisme in Raja Ampat groeit snel en daarom is het slim om vooral zo vroeg mogelijk je accommodaties te boeken want de leukste plekken zijn vaak al ver van tevoren volgeboekt.